Wat klinkt beter, een MM of MC element?

Vandaag komen we in de rubriek Explained terug op een al wat langer geleden gestelde vraag over het klankmatige verschil tussen een MM en een MC element.

“Wat klinkt beter MC of mm? Een vriend van mij in Dresden heeft net een nieuw mm element van Audio Technica op zijn Project Perspective platenspeler gemonteerd ter vervanging van een Benz element. Allebei rond de 200 euro. Hij is er lyrisch over! Dus nu aan jullie de vraag, wat klinkt beter en waarom?”

Goede vraag! Laten we beginnen met een stuk geschiedenis. Het eerste MC element werd in 1948 geproduceerd door Ortofon. Dit was een mono element uiteraard.

Vroege uitvoering van een Ortofon mono MC element.

Stereo MC element

In 1958 introduceerde Ortofon het eerste stereo MC element. De SPU, Stereo Pick Up. Dit SPU element is tot de dag van vandaag, in inmiddels vele verschillende uitvoeringen, nog steeds verkrijgbaar en behoort tot een van de meest iconische componenten uit de hifi industrie. Het is dan ook niet zonder trots dat we mogen mededelen dat we Ortofon dealer zijn en deze prachtige elementen kunnen leveren.

Verschillende moderne incarnaties van de Ortofon SPU elementen.

Denon DL-103R

Na de introductie van de SPU elementen zijn Ortofon, maar ook andere merken meer betaalbare MC elementen gaan maken. Vroege afgeleide van het SPU element welke wereldberoemd is en ook al decennia lang in productie is (1963), is de Denon DL-103.  Daarop gebaseerd hebben we ook nog de Denon DL-103R, een opgewaardeerde versie van Denons oorspronkelijke MC-element.

Inmiddels zijn er vele honderden MC elementen ontwikkeld en geproduceerd door de grote element bouwers zoals Ortofon, Audio-Technica, Goldring en Benz. Momenteel zijn MC elementen in vrijwel alle prijsklassen vanaf 300 euro verkrijgbaar.

Verschillende prijsklassen

MC elementen zijn dus duurder dan MM elementen maar in de prijsklasse van 300,- zijn ook veel mooie MM elementen verkrijgbaar, wat de vraag oproept welk element beter is.

Om die vraag goed te beantwoorden moeten we inzoomen op het verschil tussen MM en MC elementen en kijken naar wat voor impact dit verschil op het hele vinyl systeem heeft.

Verschil in constructie tussen een MM en een MC element.

Bij een MM element is de naald, via de cantilever verbonden met een magneetje. Dit magneetje beweegt tussen een stel spoeltjes wanneer een plaat afgespeeld wordt. In de spoeltjes wordt een spanning opgewekt die door de phono voorversterker wordt versterkt.

In een MC element is niet het (zware) magneetje maar het spoeltje gemonteerd op het cantilever. Hierdoor is het gewicht wat aan het cantilever zit aanzienlijk kleiner, waardoor minder massatraagheid en daardoor minder vervorming optreedt bij het afspelen van de plaat.

Om het gewicht laag te houden zijn weinig wikkelingen op het spoeltje bevestigd. Dit resulteert helaas in een lage afgifte spanning van een MC element. Ten opzichte van een MM element levert een MC element ca 10…30x minder spanning af.

Phono voorversterker

Dit betekent dat een MC element niet zonder meer op een MM phono voorversterker aangesloten kan worden. Of er moet een zogenoemde step up transformator tussen de platenspeler en de MM phono voorversterker aangesloten worden of de phono voorversterker moet beschikken over een (goede) MC ingang.

Voor MM elementen volstaat een eenvoudigere phono voorversterker die vaak al geïntegreerd in de versterker zit.

Is alleen een phono voorversterker voorhanden die geschikt is voor MM elementen dan is de aanschaf van een MC element niet zinvol. Wanneer de wens er is om het uiterste uit de vinyl collectie te halen dan wordt de investering in een mooi MC element in combinatie met een goede phono voorversterker met MC ingang beloond met nog meer detail, openheid en een luisterplezier.

Niet elk MC element gaat goed met elke arm. Warm aanbevolen zijn de Ortofon Quintet elementen.

Net als de Ortofon 2M lijn bestaat deze lijn uit verschillende kleuren elementen die elk oplopend in kwaliteit en prijs telkens net wat meer muzikaliteit geven. De Quintet Red is het instap element en voor 300,- een schitterende introductie voor mensen die wel eens willen horen wat een goed MC element kan. De Quintet blue is met 430,- een behoorlijke stap vooruit en meer geschikt voor gevorderde vinyl collectors. De Quintet Bronze doet daar voor 630,- nog een behoorlijke schep bovenop. De Quintet Black kost 830,- en is een van de best klinkende MC elementen van dit moment.

Phono voorversterker

Bij een goed MC element hoort natuurlijk ook een goede phono voorversterker. Cambridge Audio heeft al jaren een solide naam op het gebied van phono voorversterkers. Hun meest recente model, de Alva Duo biedt naast een omschakelbare MM / MC ingang ook nog eens een regelbare hoofdtelefoon aansluiting waardoor je in alle rust ongestoord naar je vinyl collectie kunt luisteren. We verkopen de Cambridge Audio Alva Duo voor 299,- en kunnen een demo exemplaar uitlenen zodat je thuis op je gemak het verschil kan ervaren tussen je bestaande (geïntegreerde) phono voorversterker en de magisch klinkende Alva Duo.

De nieuwste phono voorversterker van Cambridge Audio, de Alva Duo.

Conclusie: 

MC elementen klinken dankzij het lagere gewicht wat aan de cantilever is bevestigd echt beter dan MM elementen maar zijn een stuk duurder dan MM elementen. Om dit verschil goed te kunnen horen is een goede phono voorversterker met MC ingang nodig. Voor beiden kunt u bij ons terecht. We helpen u graag om voor uw bestaande (of nieuwe) platenspeler een mooi element en een bijpassende phono voorversterker te zoeken.